FRAKTUR

Definisi

patah tulang atau retak tulang dan boleh terjadi keatas satu atau lebih bahagian  tulang,fraktur merupakan kecederaan yang lebih teruk

Etiologi

·         Hentakan langsung (direct force)menyebabkan tulang patah dibahagian hentakan

·         Hentakan tak langsung(indirect force)apabila tulang patah atau retak beberapa jarak dari bahagian menerima hentakan

·         Patah tulang kolar(jatuh tertiarap tangan menumpang badan)

·         Patah tulang tempurung lutut(kontraksi otot kuadricep femoris secara mengejut)

·         Fraktur pathologi mudah berlaku keatas pesakit reput tulang seperti penyakit osteomalacia,osteomyelitis,tumor tulang

Jenis fraktur:

  I.        Fraktur tertutup (closed fracture / simple fracture)

   II.      Fraktur terbuka(compound fracture)

  III.      Fraktur berkomplikasi(complicated fracture)

 IV.      Fraktur penghancuran(cominuted fracture)

  V.      Fraktur ranting(greenstick fracture)

Grade &  kelas fraktur terbuka dan komplikasi :

ü  Grade 1 – luka bersih dan kurang dari 1cm besar lukanya

ü  Grade 2 – luka besar,tiada kerosakkan tisu lembut yang luas

ü  Grade 3 – luka berkonminasi,luka tisu lembut / organ teruk

Sifat fraktur yang biasa ditemui :

1.        Depressed fracture – hentakan yang menyebabkan compression,tulang cranium

2.       Transverse fracture – patah secara melintang,stabil,kerap lambat sembuh

3.       Oblique / spiral fracture – patah separa melintang,tidakstabil,mudah sembuh

4.       Fraktur melibatkan sendi(intra articular or extra articular)boleh mengakibatkan pendarahan dalam sendi

5.       Avulsion fracture – sekeping kecil tulang yang diikat oleh tendon terpatah dari tulang besar

6.       Impacted fracture – kedua bahagian tulang yang patah merenyuk diantaranya

7.       Stress fracture – retak keatas tulang akibat tekanan – metatarsal,shaft of tibia

Clinical manifestation :

ü  Pain – skit yang progresif meningkat / tekanan ke atas saraf,tenderness,spasme otot atau kebas

ü   Kehilangan fungsi – bahagian anggota terlibat tidak dapat bergerak

ü  Deformity – perbezaan bentuk,kedudukan

ü  Pemendekkan – fraktur tulang panjang/anggota,akibat kontraksi otot

ü  Crepitus – jika disentuh terasa kepingan tulang

ü  Bengkak dan lebam – akibat trauma dan pendarahan

ü  Renjatan – hypovolemic / pendarahan

ü  Spasme otot – kontraksi otot berhampiran fraktur

Pengurusan awal / kecemasan :

·         Immobilisation bahagian fraktur dahulu sebelum pesakit  digerakkan,jika perlu diangkat pada masa hendak dialihkan,bahagian patah di ampu hujung

·         Splint / tuap yang lengkap,termasuk sendi berdekatan

·         Jika melibatkan anggota kaki,kaki sebelah dituap bersama

·         Jika patah tulang vertebra gunakan bahan kepingan alas baringan

·         Jika fraktur terbuka – luka ditutup dengan dressing bersih dan elak kontaminasi

Rawatan / perubatan

   ü Prinsip : reduction,immobilization & ROM melalui rehabilitation

            1.   Reduction – setting the bone :tulang yang patah / kepingan tulang dikembalikan dalam suasana /aligment/rotasi anatomi asal ada 2 cara :

Reduction tertutup (closed reduction)

·         kepatahan simple dan tertutup,tiada pembedahan

·         dilakukan secara manipulasi dan manual tration.tulang anggota ditarik keposisi anatomiasal dan splin,alat orthopedik dipasang

Reduction terbuka (open reduction)

·         surgical fixation biasa bagi fraktur yang complicated secara pembedahan

·         fraktur communicated dan repair tisu lembut.tulang dipasang alat internal fixation: pin,wires,screw,plates,medullary nails,rod

         2.   Immobilisation

·                                                  Mengekalkan hujung tulang patah bercantum dalam aligment yang betul dan stabil untuk penyembuhan:

 Alat imobilisasi :

ü  enternal fixation :splin,bandage,cast (POP),traction(skin traction,skeletal traction)

ü  Internal fixation : melakukan tindakan surgical

3.   Mengekalkan dan mengembalikan fungsi

·         Bengkak dan edema terkawal dengan cara meninggikan bahagian yang dirawat,compres ice

·         Perhatian status neurovascular : sirkulasi darah,sensasi saraf,pergerakan

·         Rawatan sakit: bantuan emosi,analgesic,udara nyaman,tukar posisi baringan

·         Pasif : isometric exercise,untuk menggalak sirkulasi darah,atropi otot

Intervention

·         Pesakit dengan fraktur tertutup

ü  Lakukan aktiviti harian seperti biasa secepat mungkin

ü  Ajar cara mengawal kesakitan dan bengkak : pemberian analgesic,demahan sejuk

ü   Exercise

ü  Fisoterapy

·         Pesakit dengan fraktur terbuka

ü  Penjagaan luka,elak kontaminasi dan jangkitan

ü  Elevation bahagian yang terlibat bengkak dan edema

ü  Perhatikan status neurovascular pada bahagian yang cedera

ü  Tanda vital,tanda jangkitan

ü  Persediaan bone grafting jika perlu

Komplikasi fraktur

a)   Komplikasi awal (48jam pertama)

·         Renjatan

·         Fat embolism

·         Compartment syndrome

·         Deepvein thrombosis(DVT)

·         Thromboembolism

·         Disseminated intravascular coagulopathy

·         Jangkitan

b)   Komplikasi lewat

·         Tulang lambat bercantum

·          Avascular necrosis of bone

·         Reaksi(alergi)

·         Complex regional syndrome

·         Heterotrophic

Factor – factor yang memberi kesan terhadap penyembuhan tulang

·         Factor menggalakkan penyembuhan tulang

1.        Local:

-      Immobilisasi tulang patah

-      Reduction awal

-      Pencantuman kepingan tulang yang maksima

2.       Systemic :

-      Bekalan darah yang baik

-      Zat pemakanan

-      Hormone

-      Potensi elektrik dibahagian fraktur

·         Factor yang mengekang penyembuhan tulang

1.        Local :

-      Kepatahan /luka yang extensive

-      Kehilangan sebahagian tulang

-      Immobilisasi tidak lengkap

-      Jangkitan

2.   Systemic :

-      Ketumbuhan maglinant

-      Penyakit tulang metabolic

-      Necrosis radiasi

-      Avascular necrosis

-      Fraktur intra articular

-      Factor umur

-      Steroid

-      Malnutrition

-      Kurang peredaran darah

Penyembuhan tulang

     I.        Haematoma dan inflamasi

   II.        Angeogenesis dan pembentukan cartilage / tulang rawan

  III.        Klasifikasi cartilage

 IV.        Pembentukkan tulang

-      Bahan mineral sehingga terbentuk tisu tulang

-      Ossifikasi mengambil masa 3-4bulan

-      Remodelling tulang – dimodelkan seperi bentuk asal

SANGAT SIMPLE.... CUKUP UNTUK PENGETAHUAN KITA.....

dipetik oleh pelbagai sumber.....